کتیبه ای سُغدی

نویسندگان

زهره زرشناس

چکیده

در فاصلة سال های 1966-1967 از چند دیوارنگاره در کنار کاودیوار (تاقچة محرابی) در تالار اصلی اتاق1، بخش 22، در پنجکنت پرده برداشته شد. در این دیوارنگاره ها، بخش هایی از قصه ای ناشناخته در صحنه های متوالی به تصویر درآمده است. در صحنۀ نهایی، پیروزی قهرمان داستان در برابر دروازۀ دژی ترسیم شده است. روی این دژ، کتیبه ای به زبان سغدی، مشتمل بر 12 سطر نوشتة عمودی، قرار دارد. متن کتیبه در شرح ماجرای قصه است که به احتمال بسیار به حلقۀ داستانی ذوِنک تعلق دارد. در این پژوهش، پس از قرائت متن سغدی این کتیبه، آوانوشت و برگردان فارسی آن ارائـه خواهـد شد. در پایان، سبـک خاص دیـوارنگاره های سـغدی به اجمال بررسی می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نامة نخست سغدی

سغد نام باستانی منطقه­ای اطراف درّة بدخشان در ماوراءالنهر بود. مرکز این منطقه شهر سمرقند است. مردم سغد در زمان ساسانیان به دلیل فعالیت­شان در بازرگانی، بخصوص تجارت با چین و هند، معروف بودند و یکی از قطب­های اصلی اقتصاد ایران بشمار می­آمدند. از زبان سغدی در دورة میانة زبان­های ایرانی، آثاری بسیار برجای مانده که یکی از مهم­ترین آن­ها، نامه­های کهن سغدی است. نامه­های کهن سغدی به زبان و خط سغدی به س...

متن کامل

یک ناﻣﺔ سغدی (نامة باستانی سغدی شمارة یک)

نامه‌نگاری از دیرباز از جمله ابزارهای ارتباط انسان‌ها بوده است و ایرانیان باستان نیز از آن آگاه بودند. از جمله کهن‌ترین شواهد موجود از نامه‌نگاری در ایران متعلق به دورۀ هخامنشیان است. از دورﮤ اشکانیان نیز آثاری در دست است، اما دورﮤ ساسانی را می‌توان اوج شکوفایی نامه‌نگاری در ایران پیش از اسلام دانست. در میان آثار به‌جای مانده از دورة میانه نیز، نوشته‌هایی به زبان سغدی به شیوة نامه نگارش شده که ...

متن کامل

نام ها ی خاص مشترک در کتیبه های سغدی سند علیای پاکستان و کتیبه های ایرانی میانة غربی (ساسانی ـ پهلوی اشکانی)

کتیبه های سغدی سند علیا مجموعه ای است شامل بیش از 700 سنگ نوشته به زبان های پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجسته هایی، که بر روی سنگ هایی در کنارة این رودخانه کنده شده اند. بر روی بیش تر این سنگ نوشته ها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کرده اند. این کتیبه ها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نام ها ی فارسی میا...

متن کامل

نام ها ی خاص مشترک در کتیبه های سغدی سند علیای پاکستان و کتیبه های ایرانی میانه غربی (ساسانی ـ پهلوی اشکانی)

کتیبه های سغدی سند علیا مجموعه ای است شامل بیش از 700 سنگ نوشته به زبان های پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجسته هایی، که بر روی سنگ هایی در کناره این رودخانه کنده شده اند. بر روی بیش تر این سنگ نوشته ها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کرده اند. این کتیبه ها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نام ها ی فارسی میا...

متن کامل

نقاشی سغدی سرچشمه ای برای نگارگری ایرانی

نقاشیِ سغدی چه از نظرِ درونمایه و چه از نظرِ برونه یا صورتِ کار با نگارگریِ ایرانی و ریشههایِ آن، از جمله هنرِ ساسانی و هنرِ مانوی، در رابطهیِ مستقیم و پیوند است. این به این معنا نیست که مانند هنرپژوهانِ روسی، هنرِ فرارود را جدا و مجزا از ایران دانست بلکه این هنر بخشی از هنرِ ایران اما مستقل از دربارِ ساسانی میتواند باشد. نخستینبار دیاکُنُف، باستان شناس و پژوهشگرِ هنرِ سغدی، نقاشیِ سغدی را بهعنوانِ سرچشمه یِ هنرِ ا...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
زبان شناخت

ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2099-8002

دوره 1

شماره 1 2010

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023